Categorie: Recensie

Geplaatst op

Geen eerlijke wedstrijd

De like-functie zorgt ervoor dat je makkelijk complimenten kunt geven. Leuk! En die filmpjes die je aangeboden krijgt, over dat onderwerp waar je naar kijkt, zorgen ervoor dat je zelf niet hoeft te zoeken naar meer informatie. Het enige dat je hoeft te doen, is het aangeboden filmpje aanklikken. Geweldig!
Wat wil ik nog meer?

In de Netflix original, ‘The Social Dilemma’ vertellen tech-mensen dat hun eigen kinderen geen toestemming krijgen om sociale platforms te bezoeken.

Ieder voordeel heb zijn nadeel

De makers zelf zeggen, tijdens het ontwikkelen van de functies, nooit echt bij de nadelen te hebben stil gestaan en dat kan ik me ook voorstellen.
De nadelen van deze functies zijn inmiddels bekend, ook bij de makers, vandaar ook de film.

Alles op een platform heeft maar een doel en dat is jou zo lang mogelijk vast te houden. Zo ook de like-functie. En de fotobewerkingsfunctie op instagram zit niet voor niets net voordat je de foto verzendt. Zo blijf je nog langer op het platform ga je meer waarde hechten aan het aantal likes. Zo lang het aantal naar boven gaat is het goed, maar wat als het aantal naar beneden gaat? Dan kan dit negatieve gevoelens triggeren, tot en met een depressie.

Als het platform filmpjes aanbiedt die in de lijn liggen van de filmpjes waar je toch al naar kijkt, bevestigen ze jouw mening. Je blijft hierdoor hangen op het platform en het klikken op aangeboden filmpjes zorgt er ook voor dat je steeds een stapje verder in een informatiefuik terechtkomt (Lubach op Zondag besteedde hier een aflevering aan, een paar weken geleden).

De technologie die de platforms gebruiken, is gebaseerd op wetenschappelijke kennis over het menselijk gedrag. Ze weten hoe ze mensen zo lang mogelijk aan het scherm gekluisterd houden. Dat gebeurt niet per ongeluk. Het verdienmodel is het beïnvloeden en manipuleren van gedrag, niet de verkoop van gegevens.

Wat te doen?

Aan het eind van de film geven de tech-mensen een paar adviezen om de schade te beperken: 

  • Blijf met elkaar in gesprek
  • Klik niet op filmpjes die door het platform worden aangeboden.
  • Zorg ervoor dat je verschillende meningen voorgeschoteld krijgt.
  • Hou je media-tijd in de gaten. 
  • Zet een half uur voordat je naar bed gaat alle apparaten uit. 
  • Blijf met elkaar in gesprek, het liefst IRL.
  • En pak soms gewoon een boek.

Wacht niet op de tech-industrie voor de oplossing van dit probleem. De belangen zijn te groot. De algoritmes blijven werken om je zo lang mogelijk aan het scherm gekluisterd te houden. Dat is het verdienmodel.

Het is geen eerlijke wedstrijd. 

Geplaatst op

Het zoutpad

Het zoutpad, over oude wegen naar een nieuw begin. Het eerste boek van een niet-schrijver en dan meteen een bestseller. Als (reis)schrijver ben ik daar stiekem best een beetje jaloers op. Ik begrijp wel dat het boek een bestseller werd. Het is een goed verhaal dat gaat over een echtpaar (de schrijfster Raynor Winn en haar man Moth) dat alles kwijtraakt. Door een foute investering, een misplaatste beschuldiging en een rechtssysteem waar de procedure het bewijs verwerpt, raken ze alles kwijt. Het enige dat ze nog hebben is 40 pond per week van een of andere verzekering. Verder niets. 

South West Coast Path in Wales

Onder de trap, in het huis dat over een paar uur niet meer van hen is, luisteren ze naar het gebonk op hun voordeur. Dat is het moment waarop Raynor aan Moth voorstelt om het South West Coast Path in Wales te gaan lopen. Het path van 1014 kilometer lang is veel te ambitieus voor iemand met zijn gezondheid, maar Moth stemt toch toe. Wat moeten ze anders? Het lopen van het zoutpad geeft hen iets om handen en verandert hun kijk op zichzelf en het leven. Met recht een ontdekkingsreis.

Keuze of geen keuze

In het begin geven Ray en Moth eerlijk antwoord op de vraag hoe ze op het pad verzeild zijn geraakt, maar nadat de meeste mensen ‘in shock’ weglopen, passen ze het verhaal aan. Ze vertellen niet meer over het ‘niets’ meer hebben, over alles te zijn kwijtgeraakt, maar zeggen dat ze ervoor gekozen hebben dit pad te lopen. Nu loopt niemand meer weg en krijgen ze respect en bewondering voor hun dappere keuze. Het echte verhaal raakt de diepste angst van mensen, en dat verdragen veel mensen niet. 

Op reis en schrijven

Onze manier van leven biedt beschutting tegen onze grootste angsten. We hoeven ze niet meer te voelen of te erkennen, met als gevolg dat we onszelf ook minder goed leren kennen. Het deel dat we niet willen kennen, leren we ook niet kennen.

De angst voor de angst of de pijn is vaak groter dan de angst of de pijn zelf. 
Als die angst voor de angst of pijn je tegenhoudt om dingen te doen, wens ik je moed toe, moed om met of zonder hulp de angst onder ogen te komen.

Op dit moment ben ik moed aan het verzamelen om ook op reis te gaan en te schrijven, zoals de Winn’s, maar dan op mijn eigen, ongedwongen, manier.

Geplaatst op

Vriendschap maakt sterk

Via boeken en films kan ik nog reizen, dus dat doe ik dan ook. Van de week zag ik de film Papicha. Een film over een groep vriendinnen in Algerije in 1997, de tijd dat terroristen er een islamitische staat willen stichten. Nedjma studeert en droomt van een carrière als modeontwerpster. Ze woont met haar vriendinnen op de schoolcampus, gaat uit en leidt haar leven. Langzaamaan worden de islamitische regels steeds strikter. De bewegingsvrijheid van de groep wordt steeds verder beperkt. Ook vinden er steeds frequenter dodelijke aanslagen plaats. Angst is overal.

Verder met hun leven

Wat begon met het ophangen van posters van decente vrouwen met hoofddoek, wordt concreter. Mannen spreken Nedjma aan op haar uiterlijk, als ze gewoon in de bus zit. Haar vriendin wordt in elkaar geslagen omdat haar vriend erachter komt dat ze op de universiteitscampus woont. Als ze in de krant lezen dat broom hun seksuele verlangen vermindert, spugen ze de melk uit die ze in de kantine krijgen. Deze melk is vermengd met broom. Het hoort er allemaal bij. Ze gaan verder met hun leven. Een modeshow is de droom van Nedjma. Een absolute no-go in het gekaapte Algerije. De vriendinnen vechten voor hun vrijheid. De obstakels die ze tegenkomen zijn shocking, hun weerbaarheid groot. 

Vriendschap 

Het zijn krachtige vrouwen die, door hun vriendschap, hun verbondenheid, obstakels overwinnen en door kunnen gaan met hun leven. Als ze vallen, zijn ze niet alleen. Ze geven elkaar de kracht om iedere keer weer op te staan en door te gaan. Juist het empathisch vermogen speelt een belangrijke rol bij de kracht die deze vrouwen tonen. Het geven om de ander, weten wat de ander belangrijk vindt en op momenten dat dat nodig is, de ander daaraan herinneren en daarbij ondersteunen. Dat is vriendschap en vriendschap maakt moedig en sterk. Deze kracht is onmogelijk zonder empathisch vermogen. 

Wat is sterk?

Ondanks deze kracht in verbondenheid, wordt het empathisch vermogen vaak nog steeds beoordeeld als zwak. Assertiviteit en zelfs agressie zouden sterk maken. Empathie staat hierbij in de weg.
Maar wat is sterk dan? Altijd je zin doordrukken? Drammen? Hard praten? Vuist op tafel? Altijd winnen?
En als iedereen dan sterk is, wat gebeurt er dan? Is dan de ene dag de ene helft van de bevolking chagrijnig en een dag later de andere helft? Sterk in deze beperkte definitie maakt onleefbaar. Voor een leefbare samenleving is verbondenheid nodig. En voor die verbondenheid empathie.

Geplaatst op

25 gram geluk

25 gram geluk, een boek van Massimo Vacchetta met Antonella Tomaselli

Ninna

Een dierenarts vindt een egeltje van een paar weken. Het egeltje is op sterven na dood. Het weegt amper 25 gram. De man raakt gefascineerd door het beestje en wil het redden. Hij heeft weinig verstand van egeltjes en googlet mensen die dat wel hebben. Alle adviezen die hij van de egel-expert krijgt, volgt hij nauwlettend op. Bang als hij is om het niet goed te doen. Het egeltje noemt hij Ninna.

Afscheid nemen is moeilijk

Hij leert de wereld van de egel steeds beter kennen. Hij raakt gehecht aan Ninna en vreest het moment dat Ninna groot en sterk genoeg is om haar eigen leven te leiden. In het wild, op eigen pootjes. Als het zover is, ontbreekt hem de kracht om dit te doen. Hij kan geen afscheid nemen. Hij maakt zich zorgen. Wat als het niet goed gaat? Hij kan het niet en hij doet het niet. Hij is aan haar gehecht.

Egelopvang

Na Ninna komt hij steeds meer egeltjes tegen. En ieder egeltje is belangrijk. Ieder egeltje heeft een eigen karaktertje. Niet zoals Ninna, maar de diertjes stelen zijn hart. Zijn leven komt totaal in het teken van de egeltjes te staan en hij voelt zich beter dan ooit. De zin in zijn leven is terug. De man is blij.
Hij zet een speciale egelopvang op en wijdt zijn leven aan de zorg voor deze beestjes. Uiteindelijk lukt het hem ook om Ninna vrij te laten.

25 gram geluk. Ik gun het iedereen.

Geplaatst op

Hidden life

‘Waarom weigeren om trouw te zweren aan iemand, ook al is dat een van de grootste klootzakken allertijden, als je hierdoor kunt voorkomen dat je de doodstraf krijgt?’ Het gaat er niet om wat je zegt onder dwang. Het gaat er om wat je doet. Dus waarom niet? Doodgaan is wel erg onomkeerbaar. Wat is het nut van weigeren?’
Daar gaat de film Hidden Life over.

Volhouden is geen keuze

In de film zie je het proces van een man die geen trouw kan zweren. Hij twijfelt en gaat te rade bij zijn priester. Die stuurt hem naar de bisschop. Die raadt hem aan te doen wat er gezegd wordt. Bezwaren over onschuldige mensen die worden afgemaakt, vinden geen gehoor. Hij blijft twijfelen, wordt gevangengezet, en krijgt dan nog een aantal keer de kans om trouw te zweren. Hij doet het niet. Hij kan het niet. Volhouden is geen keuze, maar een gevolg, een gevolg van wie je bent. 

Mensen doen wat ze doen

De meeste mensen uit het dorp zweren wel trouw. Ze zien het als een formaliteit waartoe je gedwongen wordt door een partij die veel machtiger is. Het staat los van alles waar je in gelooft en voor staat. Maar wat gebeurt er als er dan toch iemand dat andere doet. Verandert dan je beeld van de wereld? Een dorpsbewoner wordt razend en maakt de man uit voor verrader en schreeuwt hem toe dat hij zich niet tegen zijn eigen volk kan keren. Steeds meer mensen uit het dorp keren zich tegen de man. Wanneer de nazi’s de man opsluiten, blijven zijn vrouw en drie kinderen de paria’s van het dorp. 

Religieuze aspect

In de kop van een review, die ik las na de film, stond religieuze film. Dat aspect heb ik, tijdens het kijken, weten te negeren. Ik heb de aanwijzingen gezien en gehoord: de priester, de bisschop en de kerkelijke liederen, maar hechtte er geen waarde aan, omdat de genoemde religieuze leiders geen impact hadden. Het bleef iets van hem. En ook van haar. 

De film eindigde met een uitspraak van George Eliot: 

‘…for the growing good of the world is partly dependent on unhistoric acts; and that things are not so ill with you and me as they might have been, is half owing to the number who lived faithfully a hidden life, and rest in unvisited tombs’

‘Hoop’, was het eerste wat ik dacht, ‘daar draait het om.’ Dit gedrag maakt niet alleen angstig, maar het biedt ook ruimte. En die ruimte geeft hoop.

Conclusie

Ik was gefascineerd door deze 174 minuten durende film, maar werd er niet echt door gegrepen. Misschien doordat ik zelf te veel bezig was met de vraag waardoor ik op analytisch niveau bleef hangen. Of het religieuze aspect dat ergens toch is weten door te dringen. Het gebruik van het Engels als voertaal in een film die in Oostenrijk afspeelt met Duitse acteurs, had een ongemakkelijk effect. Daarnaast werd alleen het Engels in de film ondertiteld, terwijl er ook Duits werd gesproken. 

A Hidden Life is een film van Terrence Malick en is gebaseerd op een waargebeurd verhaal.

Geplaatst op

Het einde van de macht

Het einde van de macht is de titel van een boek geschreven door Moisés Naím. Dit boek gaat over macht, hoe macht verschuift van directiekamers naar start-ups, van paleizen naar pleinen en van West naar Oost. Van mannen naar vrouwen. Macht verandert, macht wordt steeds makkelijker te verkrijgen. Bestaande machtsstructuren worden afgebroken. En er ontstaan nieuwe machten, maar zeker niet voor altijd. 

Macht verschuift

Drie revoluties maken deze verschuiving mogelijk, volgens Naím: Meer, Mobiliteit en Mentaliteit. 

  1. Meer gaat over het uitschakelen van controle. Controle is alleen mogelijk op een beperkt gebied. Controle neemt dus af bij overvloed. En op dit moment is er sprake van een zeer grote overvloed. Te veel om te kunnen controleren: te veel mensen, te veel landen, te veel spullen. En naarmate controle moeilijker wordt, breekt de macht af. Of het nu gaat om regeringen, besturen van organisaties of bendes. 
  2. Mobiliteit gaat over het einde van het toekijkende publiek. De technologische vorderingen maken dat iedereen kan communiceren met iedereen. En als je wil zit je in no time aan de andere kant van de wereld. Je zit niet meer op een vaste plek tussen dezelfde mensen. Het omzeilen van macht is mogelijk. 
  3. Mentaliteit gaat over niets meer voor lief nemen. Alles kun je onderzoeken, waardoor normen en waarden verschuiven, attitudes en verwachtingen veranderen. Alles wordt in twijfel getrokken. Niemand kan meer prat gaan op een stelling of een overtuiging. Dit zorgt voor ondergraving van de macht.

Kortom: macht is wel makkelijker te verkrijgen, maar steeds moeilijker in te zetten en nog moeilijker te behouden. 
Deze verschuiving brengt een dilemma met zich mee: wat als iedereen genoeg macht heeft om anderen te blokkeren maar niemand genoeg macht heeft om een idee op te leggen? 
Dat luidt het einde in van de macht zoals we die nu kennen.

En dan?

Dan moeten we opnieuw gaan kijken naar macht. Naím waarschuwt voor de grootste valkuil: dat we ons makkelijk laten overtuigen door slechte leiders met makkelijke oplossingen voor moeilijke problemen. Maar hoe aanlokkelijk dat ook klinkt: er zijn geen makkelijke oplossingen voor ingewikkelde problemen. 

Aanrader

Het boek is makkelijk leesbaar en gaat uitgebreid in op veel aspecten van (de verschuivende) macht. Het biedt ruimte en eindigt optimistisch. Vrij en heel losjes geïnterpreteerd: de uitdaging wordt (of is eigenlijk) leren leven met verschillen en het (her)vinden van ons vertrouwen in de ander en meer…

Geplaatst op

Filmdag

Een paar keer per jaar plan ik, samen met een vriendin, een filmdag. Afgelopen dinsdag was zo’n dag.

Working Woman

De eerste film was Working Woman. Een Israëlische film in de #metoo sfeer. Regisseur Michal Aviad liet zich hiervoor inspireren door de verhalen van vrouwen om hem heen. De film laat het verhaal zien van Orna, een getrouwde vrouw, die een mooie carrièrekans krijgt en dan moet dealen met het grensoverschrijdende gedrag van haar baas. Orna geeft op verschillende momenten duidelijk aan dat ze niet gediend is van aanrakingen van haar baas, maar dat voorkomt niet dat de situatie volledig escaleert en haar baas haar verkracht.

Het is heftig om te moeten zien dat de hoofdpersoon zelf twijfelt aan de verkrachting, waar ik, als kijker, geen enkele twijfel had. Dit is ook wat de film zo realistisch en tenenkrommend maakt.
Aanrader!

La Quietud

De tweede die we zagen was La Quietud. Een film over de relatie tussen twee zussen die verknocht zijn aan elkaar, op twee verschillende continenten wonen en elkaar weer in de armen sluiten als de vader ernstig ziek wordt. Terug op het landgoed La Quietud in Buenos Aires worden ze gedwongen de trauma’s en keuzes uit hun verleden onder ogen te komen.

Het begin van de film liet mij in verwarring. Wat is er aan de hand en waar gaat het naar toe? Langzaamaan wordt dat duidelijk en komt zelfs de geschiedenis van Argentinië aan de orde.
Mooie film!

Temblores

De laatste was Temblores. Een film over een homoseksuele man in Guatemala die ervoor kiest in vrijheid te leven met de man waar hij van houdt. Door zijn familie, en het kerkgenootschap waar ze lid van zijn, wordt de man voor de keuze gesteld: of hij zweert zijn ‘afwijking’ af en volgt een therapie in de kerk, of hij ziet zijn kinderen nooit meer.

Ik vroeg mij een aantal keer af wanneer deze film zich afspeelde en dacht dan meteen dertig jaar geleden…totdat ik een mobieltje zag en met mijn neus weer op de actuele feiten werd gedrukt. Schrijnend.
Film is zeker de moeite waard!

Geplaatst op

So long, my son (recensie)

‘Regisseur Wang Xiaoshuai won met zijn films al vele prijzen, zoals The Days(1993), Beijing Bicycle (2000) en 11 Flowers (2011). Een deel van zijn films wordt door het maatschappijkritische karakter geboycot in China. Ook So Long, My Son is kritisch maar is vooral een realistisch epos dat een impressie geeft van de grote veranderingen die de Chinese samenleving kenmerken, verteld op het niveau van de gewone man.’
Cineville

‘So long, my son’ is een ruim drie uur durend epos. De film beslaat ongeveer dertig jaar en begint ergens halverwege de jaren tachtig. De tijd waarin de Chinese economie fors groeit, de kloof tussen arm en rijk groter wordt en ook de een-kind politiek formeel in werking treedt. De film toont de impact van deze politiek.

Inhoud

Twee bevriende gezinnen worden geconfronteerd met een tragisch ongeluk. Hoe dit ongeluk heeft kunnen plaatsvinden blijft lange tijd onduidelijk, maar de gevolgen zijn groot. Via sprongen in de tijd wordt langzaamaan meer duidelijk, al zorgen diezelfde sprongen ook voor verwarring bij de kijker.
Je leert stukje bij beetje de verschillende personages kennen en waarderen en krijgt een kijkje in het dagelijkse leven in China.
Illustratief is een scene waarin het echtpaar thuiskomt en een laag water in de woonkamer aantreft. Zonder opkijken, beginnen zowel de man als de vrouw meteen op te ruimen, alsof dat iets is dat ze regelmatig meemaken.

Langzaamaan wordt ook de ware toedracht van het ongeluk helder.
De diepgang van de hoofdrolspelers komt pas laat in de film echt tot zijn recht en heeft bij mij een diepe indruk achtergelaten.

De film toont de mens in zijn geheel. De grootsheid van de mens maakt diepe indruk, de kleinheid is soms tenenkrommend en gelukkig is er ook nog veel dat daar tussenin ligt.

Indrukwekkende film! Zeker de moeite waard.

Geplaatst op

Ballon

‘Ballon is het waargebeurde verhaal van twee families die, ten tijde van de Koude Oorlog, in een race tegen de klok alles op alles zetten om van Oost- naar West-Duitsland te vluchten. De historische thriller toont een van de meest spectaculaire ontsnappingen in de geschiedenis.’ 
Bron: Kijkhuis

Thriller

De film is met recht een thriller te noemen. Van het begin tot het eind zat ik aan mijn stoel gekluisterd. Je voelt de angst van de hoofdpersonen, maar ook hun frustratie en boosheid. Stap voor stap neemt de film je mee in wat het betekent om te wonen in een staat waarin je niet kunt ontsnappen aan de Stasi, het wakend oog van de overheid. Zelfs binnen de Stasi niet. Niemand ontsnapt de controle. Angst heerst. Overal. 

Verlangen naar vrijheid

De film draait om twee gezinnen die willen vluchten naar het Westen. De angst voor het mislukken van de vlucht is zichtbaar en invoelbaar, maar ook de angst voor het lukken. Beide opties kennen grote gevolgen. Als het lukt, kunnen ze nooit meer terug. Als het niet lukt…
Maar leven in een land waar je altijd over je schouder moet kijken. Altijd moet nadenken over wat je tegen wie kunt zeggen. Spontaniteit (van kinderen) je de kop kan kosten. Waar angst altijd en overal heerst. Als de deurbel gaat, als de telefoon gaat…

Vrijheid is een groot goed!

Aanrader

Ballon is een mooie, indrukwekkende en ook beklemmende film, gebaseerd op een waargebeurd verhaal. Een aanrader!

https://www.youtube.com/watch?v=jIpMqzR4A8g
Geplaatst op

Nineveh

Vandaag bekeek ik de Nineveh tentoonstelling in het Rijksmuseum van Oudheden in Leiden. Heel bijzonder.
De stad Nineveh was rond 600 voor Christus de grootste stad ter wereld. Deze stad is ooit in zijn geheel verwoest en de tentoonstelling begint dan ook met de christelijke versie van deze verwoesting. God vond dat mensen in de stad te veel zouden genieten.
Een soort Sodom en Gommora, maar dan zonder de specifieke verwijzing naar homoseksuelaiteit.

Spijkerschrift

Verderop in de tentoonstelling liggen verschillende stukken steen waar in spijkerschrift van alles op geschreven staat. Het is een aantal mensen gelukt om dit schrift te ontcijferen. Op basis van deze teksten werd meer bekend over hoe mensen leefden in de stad.
Ongelooflijk! Het ontcijferen van spijkerschrift… Ik zou niet weten waar ik moest beginnen. Maar goed ik ben daar ook niet in opgeleid.

Gevolgen veranderd

De machtsverhoudingen waren erg duidelijk in die tijd.
De koning van de stad was almachtig. Dit kon je merken aan kleine dingetjes, die je tegenwoordig ook nog tegen komt. De Koning liet zijn onderdanen bijvoorbeeld altijd even wachten. Een bekend gebruik.
Wat minder gebruikelijk is dat je van tevoren niet wist in welke staat je het paleis weer zou verlaten. Dit was afhankelijk van de indruk die je bij de Koning maakte. Er zijn gevallen bekend waarbij het hoofd van de bezoeker bij het weggaan niet meer aan de romp vastzat.
Die machtsuitdrukking hebben we gelukkig losgelaten.

Al met al een mooie tentoonstelling. Zeker een aanrader!