25 gram geluk

25 gram geluk, een boek van Massimo Vacchetta met Antonella Tomaselli

Ninna

Een dierenarts vindt een egeltje van een paar weken. Het egeltje is op sterven na dood. Het weegt amper 25 gram. De man raakt gefascineerd door het beestje en wil het redden. Hij heeft weinig verstand van egeltjes en googlet mensen die dat wel hebben. Alle adviezen die hij van de egel-expert krijgt, volgt hij nauwlettend op. Bang als hij is om het niet goed te doen. Het egeltje noemt hij Ninna.

Afscheid nemen is moeilijk

Hij leert de wereld van de egel steeds beter kennen. Hij raakt gehecht aan Ninna en vreest het moment dat Ninna groot en sterk genoeg is om haar eigen leven te leiden. In het wild, op eigen pootjes. Als het zover is, ontbreekt hem de kracht om dit te doen. Hij kan geen afscheid nemen. Hij maakt zich zorgen. Wat als het niet goed gaat? Hij kan het niet en hij doet het niet. Hij is aan haar gehecht.

Egelopvang

Na Ninna komt hij steeds meer egeltjes tegen. En ieder egeltje is belangrijk. Ieder egeltje heeft een eigen karaktertje. Niet zoals Ninna, maar de diertjes stelen zijn hart. Zijn leven komt totaal in het teken van de egeltjes te staan en hij voelt zich beter dan ooit. De zin in zijn leven is terug. De man is blij.
Hij zet een speciale egelopvang op en wijdt zijn leven aan de zorg voor deze beestjes. Uiteindelijk lukt het hem ook om Ninna vrij te laten.

25 gram geluk. Ik gun het iedereen.

Opgeven? Nee, toch.

Een inleidende zin van Blende trok mijn aandacht: ‘opgeven is niet alleen een van de lastigste dingen om te doen, maar soms ook een van de beste’. Het bleek om het artikel ‘Geef het op’ van Anne Wesseling in het blad ‘Happinez’ te gaan. Een artikel dat pleit tegen het allesoverheersende motto dat ik maar al (te) vaak heb gehoord: ‘als je nu nog harder probeert, en nog maar even volhoudt dan lukt het wel’. Alsof het nooit fout kan gaan.

Loslaten

Soms moet je stoppen, moet je loslaten waar je mee bezig bent, om ruimte te creëren voor een nieuwe richting, eentje waar je wel gelukkig van wordt. Daar draaide het artikel om.

Een aantal weken geleden besloot ik te stoppen met coaching en mediation. Alle investeringen ten spijt is het me niet gelukt om er mijn brood mee te verdienen. Daar liggen natuurlijk verschillende redenen aan ten grondslag, maar de grootste is, denk ik, dat ik niet genoeg vertrouwen had in mijn eigen rol als hulpverlener. Het was een heel proces om dit toe te kunnen geven, maar toen ik dat eenmaal had gedaan, kwam er opluchting…  En niet lang daarna (natuurlijk) weer lichte twijfel.

Echt? Definitief?

Het besluit om te stoppen was gevallen en ik stond en sta erachter, maar als ik dan stappen moet nemen om het coachen en mediaten echt af te sluiten, bekruipt die twijfel me toch weer. Bijvoorbeeld bij het opzeggen van lidmaatschappen of verzekeringen. Dan gaan er gedachtes door mijn hoofd: ‘er is nog tijd, ik regel dit volgende maand wel. Wie weet wat er nog gebeurt in deze maand?’

De twijfel blijft, op momenten, hardnekkig. Misschien had ik daar dat artikel ook wel voor nodig. Een steuntje in de rug bij de definitieve en administratieve afsluiting.

Inmiddels heb ik een groot aantal lidmaatschappen en verzekeringen, die te maken hebben met coaching en mediation, opgezegd.
Het voelt goed. Ik ben er klaar voor om me te richten op mijn toekomst… als schrijver.

Opgeven? Ja, soms wel.

Geluk!

Spinoza vond geluk een mooi streven. Geluk was volgens Spinoza te bereiken via de rede. De mens moet willen begrijpen in plaats van oordelen.

Heeft hij het geluk bereikt?

Wie zal het zeggen. Zijn leven was in ieder geval niet makkelijk: hij verloor zijn moeder toen hij 6 was en zijn vader op 21-jarige leeftijd. Spinoza groeide op in de Joodse gemeenschap en maakte al vroeg kennis met religieuze geschriften. Vragen die hij stelde over het geloof, bleven onbeantwoord en in de teksten zelf vond hij niets dat wees op een goddelijke schrijver.

Zijn conclusie was dan ook dat de teksten door een mens zijn opgesteld en dat het ‘goddelijke’ ook door de mens was gefabriceerd. Dit denkbeeld was toentertijd ongehoord en gevaarlijk. Het kostte hem zijn plaats in de Joodse gemeenschap en zijn leven in Amsterdam.

Spinoza is nooit getrouwd en is kinderloos gebleven. Hij heeft nagedacht en geschreven over de menselijke geest en het bereiken van geluk. De rede zou de mens het geluk brengen. Via de rede kon de mens zijn of haar eigen hartstochten (emoties) onder controle brengen en dat zou leiden tot deugd en geluk.

Emoties onderdrukken?

Spinoza dacht dus dat mensen het geluk zouden vinden door hun ratio te gebruiken om de emoties onder de duim te houden.

Maar hoe houd je rede en hartstocht uit elkaar? Ik weet dat als ik heel hard moet lachen en dus vrolijk ben, ik het moeilijk vind om een zielig verhaal te bedenken. Ook het omgekeerde is waar als ik me depressief voel dan is het moeilijk om een vrolijk verhaal te verzinnen. De rede past zich aan de hartstocht aan en de hartstocht past zich aan de rede aan. Bijvoorbeeld wanneer ik mezelf moed in spreek.

Voor geluk heb je zowel de rede als de hartstocht nodig.  Het een kan niet zonder het ander. Zoals Spinoza al zei, de hartstocht neigt naar (snelle) oordelen, de rede nuanceert. De hartstocht breng zekerheid, de rede twijfel. Dit is een wankel evenwicht, waarbij te veel emotie kan zorgen voor een hang naar zekerheid, en te veel rede kan zorgen voor allesoverheersende twijfel.

Is geluk niet meer de balans tussen deze twee?