Vriendschap maakt sterk

Via boeken en films kan ik nog reizen, dus dat doe ik dan ook. Van de week zag ik de film Papicha. Een film over een groep vriendinnen in Algerije in 1997, de tijd dat terroristen er een islamitische staat willen stichten. Nedjma studeert en droomt van een carrière als modeontwerpster. Ze woont met haar vriendinnen op de schoolcampus, gaat uit en leidt haar leven. Langzaamaan worden de islamitische regels steeds strikter. De bewegingsvrijheid van de groep wordt steeds verder beperkt. Ook vinden er steeds frequenter dodelijke aanslagen plaats. Angst is overal.

Verder met hun leven

Wat begon met het ophangen van posters van decente vrouwen met hoofddoek, wordt concreter. Mannen spreken Nedjma aan op haar uiterlijk, als ze gewoon in de bus zit. Haar vriendin wordt in elkaar geslagen omdat haar vriend erachter komt dat ze op de universiteitscampus woont. Als ze in de krant lezen dat broom hun seksuele verlangen vermindert, spugen ze de melk uit die ze in de kantine krijgen. Deze melk is vermengd met broom. Het hoort er allemaal bij. Ze gaan verder met hun leven. Een modeshow is de droom van Nedjma. Een absolute no-go in het gekaapte Algerije. De vriendinnen vechten voor hun vrijheid. De obstakels die ze tegenkomen zijn shocking, hun weerbaarheid groot. 

Vriendschap 

Het zijn krachtige vrouwen die, door hun vriendschap, hun verbondenheid, obstakels overwinnen en door kunnen gaan met hun leven. Als ze vallen, zijn ze niet alleen. Ze geven elkaar de kracht om iedere keer weer op te staan en door te gaan. Juist het empathisch vermogen speelt een belangrijke rol bij de kracht die deze vrouwen tonen. Het geven om de ander, weten wat de ander belangrijk vindt en op momenten dat dat nodig is, de ander daaraan herinneren en daarbij ondersteunen. Dat is vriendschap en vriendschap maakt moedig en sterk. Deze kracht is onmogelijk zonder empathisch vermogen. 

Wat is sterk?

Ondanks deze kracht in verbondenheid, wordt het empathisch vermogen vaak nog steeds beoordeeld als zwak. Assertiviteit en zelfs agressie zouden sterk maken. Empathie staat hierbij in de weg.
Maar wat is sterk dan? Altijd je zin doordrukken? Drammen? Hard praten? Vuist op tafel? Altijd winnen?
En als iedereen dan sterk is, wat gebeurt er dan? Is dan de ene dag de ene helft van de bevolking chagrijnig en een dag later de andere helft? Sterk in deze beperkte definitie maakt onleefbaar. Voor een leefbare samenleving is verbondenheid nodig. En voor die verbondenheid empathie.

Verhalen veranderen

Op de dag dat Nederland daalt op de wereldranglijst van de 16e naar 32e plaats als het gaat om de gelijkheid tussen man en vrouw, lees ik in HP De Tijd een artikel van Stella Bergsma over vriendschappen tussen mannen en vrouwen.
Het artikel begint met een dialoog uit de film ‘When Harry met Sally’, waarin Harry stellig beweert dat vrouwen en mannen nooit bevriend kunnen zijn omdat er altijd dat seksding is.

Maar is dat ook zo? Bergsma onderzoekt.

Vriendschap tussen mannen en vrouwen

Het blijkt dat er meer vrouwen dan mannen zijn die denken dat een vriendschap tussen mannen en vrouwen wel kan. (Veel) Mannen kunnen zich niet voorstellen dat vrouwen alleen maar vriendschap willen. Ze lijken hun seksuele onweerstaanbaarheid te overschatten en hun resterende eigenschappen, benodigd voor vriendschap, systematisch te onderschatten.

Bergsma ontmoet een panseksueel, iemand die zich tot mensen uit de hetero en de LHBTQ-gemeenschap aangetrokken kan voelen. Als zij haar de vraag voorlegt of mannen en vrouwen door dat seksding echt geen vrienden kunnen worden, is het nuchtere antwoord: ‘dan heb ik dus geen vrienden, want bij mij is er dan altijd sprake van een seksding’.

Varianten op de Boerka

Er zijn mannen die uit voorzorg geen thee gaan drinken met een vrouw alleen, tenzij ze met haar getrouwd zijn. Dat is, zoals Bergsma zegt, inderdaad een variant op de boerka. Geen onderonsjes met vrouwen om te voorkomen dat je over de schreef gaat…
Als iedere man op een belangrijke positie dit zou doen, dan dalen we nog verder op de ranglijst, omdat veel zaken, buiten de formele vergaderzalen om, gedaan worden.

Leren hanteren

Seksuele gevoelens bestaan. Ze zijn er, net als andere gevoelens. Alleen op de een of andere manier wordt er wereldwijd nog steeds geloofd in het verhaal dat mannen hun seksuele gevoelens niet kunnen (leren) hanteren.

Dit maakt het verhaal echter niet waar. Seksuele gevoelens kun je (leren) hanteren.

Iedereen kent wel een man die dat kan. Toch?