Concentratie is niet alles…

Vanochtend las ik een interview in ‘Psychologie’, van Malou van Hintum met Roshan Cools, hoogleraar cognitieve neuropscyhiatrie aan de Radboud Universiteit in Nijmegen. Cools doet al jarenlang onderzoek naar de verbetering van het concentratievermogen.

Verbeterde concentratie?

Meer en meer mensen willen zich beter kunnen concentreren, willen een beter geheugen. Dan krijg je meer voor elkaar en dat is belangrijk. Je ziet dan ook steeds vaker dat iemand middelen gebruikt met als doel zijn of haar concentratie te verbeteren.
Een van de bekendste middelen hiervoor is Ritalin. Naast Ritalin zijn er ook apparaatjes, met elektrodes, die je op je hoofd kunt zetten. Die apparaatjes hebben een negatieve en een positieve pool, die elektrische signalen afgeven. De stroompjes zouden zorgen voor een verhoging van de concentratie. Het positieve effect van deze apparaatjes is niet bewezen.

Wat is het effect?

Helaas is dit niet altijd even effectief want de middelen die je gebruikt moeten wel afgestemd zijn op jouw hersenen. Als jouw hersenen veel dopamine aanmaken, kan Ritalin een negatief effect hebben op je concentratie. Het kan er zelfs voor zorgen dat je slechter presteert dan zonder Ritalin, alleen merk je dit niet.
Weet jij hoe dat bij jou zit?

Stel dat je je eigen concentratievermogen inderdaad kunt vergroten en je krijgt het voor elkaar om je een (groot deel van de) dag goed te concentreren, dan kost dat energie. Waarschijnlijk geldt voor geestelijke inspanning hetzelfde als voor lichamelijke inspanning. Op een gegeven moment is het gewoon op. Maar als je je hersenen blijft stimuleren, hoe weet je dan wanneer je aan je taks zit? Wordt hierdoor het risico op een burn-out niet verhoogd?
Zeer waarschijnlijk is dit van persoon tot persoon verschillend, maar afleiding is er niet voor niets. Dat moet een functie hebben.

Evenwicht

Cools wil zich hier nu op gaan richten: wat zijn de positieve effecten van afleiding?

Hiermee bedoelt ze niet de afleiding die we nu voorgeschoteld krijgen via onze mobiele apparaten. Door al die berichten en mails, blijf je nadenken en je concentreren. Nee, afleiding zoals dagdromen, yoga, tekenen, een wandeling maken of iets anders doen. Iets dat geen concentratie vereist.

Concentratie is prima, maar waarschijnlijk alleen met mate!

Concentratie is schaars

Er wordt onderzoek gedaan naar wat nu de meest productieve tijden zijn om te werken. Productiviteit hangt vaak af van je concentratievermogen en dit vermogen is niet onuitputtelijk. Je uren achter elkaar concentreren is niet reëel. Op een gegeven moment is de koek gewoon op en moet je iets anders gaan doen. Even naar buiten is dan een goed idee.

Productiviteit

Via LinkedIn is een kleinschalig onderzoek gedaan (181 respondenten) naar de meest productieve uren van mensen. De vraag was: op welke tijden zijn de meeste mensen het meest productief. Dit resultaten van dit onderzoek lieten zien dat voor bijna veertig procent van de mensen geldt dat ze tussen 9-11 uur het meest productief zijn.
Zoals verwacht zijn de mensen het minst productief tussen 12-2 uur.

Als je al geen ochtendmens bent, behoor jij waarschijnlijk niet tot die veertig procent, en liggen de meest productieve uren waarschijnlijk later op de dag of zelfs in de avond.
Je weet zelf wel wanneer je het best functioneert. Dit kan nog allemaal in lijn zijn met het onderzoek.

Gemiddeld…

Ik weet het nooit zo met dit soort onderzoeken. Er zal echt wel een gemiddeld aantal uren te berekenen zijn waarin mensen zich het best kunnen concentreren. Dat kunnen we zoals gezegd inderdaad geen uren achter elkaar.
Ik kan me alleen niet goed voorstellen dat je je dan iedere dag op diezelfde twee uur het beste kunt concentreren. Concentratie heeft toch niet alleen met de tijd van de dag te maken?

Dat we tussen 12-2 uur, zo rond lunchtijd het minst productief zijn, daar kan ik me wel in vinden. Als ik niet zo geconcentreerd bezig ben dat ik vergeet te eten, klopt dit voor mij ook. En ik moet toegeven dat ik niet vaak vergeet te eten.

Onpraktisch

De gedachte dat als ik in de ochtend twee uur geconcentreerd gewerkt heb, ik er net zo goed mee op kan houden, is wel wat onpraktisch. Ik neem aan dat dat ook niet de conclusie is die je moet trekken.
Vaak genoeg kan ik na een half uurtje buiten vertoefd te hebben, of iets heel anders doen, gewoon weer aan de slag. Ook met dingen die een hoge vorm van concentratie vereisen. Het kan zijn dat het langzamer gaat dan in de ochtend, maar voor mij is het productief genoeg!