‘Waarom weigeren om trouw te zweren aan iemand, ook al is dat een van de grootste klootzakken allertijden, als je hierdoor kunt voorkomen dat je de doodstraf krijgt?’ Het gaat er niet om wat je zegt onder dwang. Het gaat er om wat je doet. Dus waarom niet? Doodgaan is wel erg onomkeerbaar. Wat is het nut van weigeren?’
Daar gaat de film Hidden Life over.
Volhouden is geen keuze
In de film zie je het proces van een man die geen trouw kan zweren. Hij twijfelt en gaat te rade bij zijn priester. Die stuurt hem naar de bisschop. Die raadt hem aan te doen wat er gezegd wordt. Bezwaren over onschuldige mensen die worden afgemaakt, vinden geen gehoor. Hij blijft twijfelen, wordt gevangengezet, en krijgt dan nog een aantal keer de kans om trouw te zweren. Hij doet het niet. Hij kan het niet. Volhouden is geen keuze, maar een gevolg, een gevolg van wie je bent.
Mensen doen wat ze doen
De meeste mensen uit het dorp zweren wel trouw. Ze zien het als een formaliteit waartoe je gedwongen wordt door een partij die veel machtiger is. Het staat los van alles waar je in gelooft en voor staat. Maar wat gebeurt er als er dan toch iemand dat andere doet. Verandert dan je beeld van de wereld? Een dorpsbewoner wordt razend en maakt de man uit voor verrader en schreeuwt hem toe dat hij zich niet tegen zijn eigen volk kan keren. Steeds meer mensen uit het dorp keren zich tegen de man. Wanneer de nazi’s de man opsluiten, blijven zijn vrouw en drie kinderen de paria’s van het dorp.
Religieuze aspect
In de kop van een review, die ik las na de film, stond religieuze film. Dat aspect heb ik, tijdens het kijken, weten te negeren. Ik heb de aanwijzingen gezien en gehoord: de priester, de bisschop en de kerkelijke liederen, maar hechtte er geen waarde aan, omdat de genoemde religieuze leiders geen impact hadden. Het bleef iets van hem. En ook van haar.
De film eindigde met een uitspraak van George Eliot:
‘…for the growing good of the world is partly dependent on unhistoric acts; and that things are not so ill with you and me as they might have been, is half owing to the number who lived faithfully a hidden life, and rest in unvisited tombs’
‘Hoop’, was het eerste wat ik dacht, ‘daar draait het om.’ Dit gedrag maakt niet alleen angstig, maar het biedt ook ruimte. En die ruimte geeft hoop.
Conclusie
Ik was gefascineerd door deze 174 minuten durende film, maar werd er niet echt door gegrepen. Misschien doordat ik zelf te veel bezig was met de vraag waardoor ik op analytisch niveau bleef hangen. Of het religieuze aspect dat ergens toch is weten door te dringen. Het gebruik van het Engels als voertaal in een film die in Oostenrijk afspeelt met Duitse acteurs, had een ongemakkelijk effect. Daarnaast werd alleen het Engels in de film ondertiteld, terwijl er ook Duits werd gesproken.
A Hidden Life is een film van Terrence Malick en is gebaseerd op een waargebeurd verhaal.