Macht corrumpeert…

“Waarom je baas er niets aan kan doen dat ie zo’n naar mens is”

Macht moet je misbruiken, zo begint een artikel van Anne Vegterlo in Quest. ‘Macht corrumpeert’, zei Lord John Dalberg-Acton die overleed in 1902 ‘en Absolute macht corrumpeert absoluut”. Deze uitspraak is inmiddels al ettelijke keren wetenschappelijk getoetst en de stelling is aannemelijk.

Wat is dat toch met macht?

Maar waarom? Dacher Keltner (universiteit van Californie) en Gerben van Kleef (universiteit van Amsterdam) dragen de volgende redenen aan:

  • Macht geeft vrijheid; je hoeft geen verantwoording af te leggen en je kunt je dus meer permitteren.
  • Mensen met macht zijn minder empathisch. Alle testosteron houdt de empathie eronder.
  • Macht maakt asociaal: hoge piefen nemen het niet zo nauw met gedragsregels: te laat komen, voeten op tafel, uitgebreid bellen tijdens een vergadering, zijn grover in taalgebruik en eten vaker met open mond.
  • Mensen met macht vinden zichzelf steeds belangrijker en hoeven dus minder rekening te houden met anderen. Mensen met macht hebben sneller genoeg aan zichzelf.
  • Macht is te vergelijken met alcohol. Het maakt ongeremder. Hoe je je doel bereikt, maar niet uit, als je je doel maar bereikt. En iedere keer dat je merkt hoeveel invloed je hebt, gaat er dopamine door je lijf. Dit geeft een lekker gevoel.

Macht corrumpeert soms: niet iedereen met macht wordt automatisch corrupt. De onderzoeksresultaten zijn gemiddelden. Er zijn mensen met macht die als integer worden gezien. Kijk Barack Obama en Angela Merkel. Onderzoek aan de Universiteit van Toronto laat ook zien dat iemand met lage morele waarden eerder geneigd is om voor zichzelf te kiezen (en te corrumperen) dan iemand met hoge morele waarden.

Impulsbeheersing

Macht kent veel positieve impulsen: mensen luisteren naar je, je kunt doen wat je zelf wilt zonder enige verantwoording af te leggen, je vindt je zelf steeds belangrijker, je kunt vaker genieten van dopamine. Allemaal dingen die we allemaal willen. Logisch dus dat macht corrumpeert.

Daarnaast zit macht ook in het systeem. Volgens Zimbardo is het zo dat als je de macht bij de mens wilt weghalen je het systeem moet veranderen.

Al met al kan je baas er dus niets aan doen dat hij of zij zo’n naar mens is. Hij is zich er niet van bewust.

Morgen, uitgerust weer op!

Van slecht slapen worden we niet vrolijk en dat is niet het enige gevolg van slecht slapen.

Slecht slapen en (on)gewenst gedrag

Volgens onderzoeker Laura M. Giurge blijkt dat slechte slapers vaker ongewenst gedrag op de werkvloer vertonen, dan mensen die wel goed slapen.
Zelfbeheersing heb je nodig om je impulsen te kunnen weerstaan: wanneer een uitgerust persoon zin heeft om een kwartiertje langer buiten te blijven na de lunch of een half uurtje eerder naar huis te gaan, kan hij/zij deze impuls vaak wel beheersen en blijft hij/zij gewoon doorwerken.

Als je slecht hebt geslapen, en dit geldt al na een nacht, dan neemt je zelfbeheersing af.
Dit is te verklaren door de optredende vermoeidheid. Je hebt niet genoeg energie om je wens te weerstaan, en de kans is groter dat je in zo’n geval eerder naar huis gaat of in de pauze langer buiten blijft.

Geen karaktertrek

Het lijkt een energiekwestie. Heb je genoeg, kun je alles langer volhouden. Heb je te weinig dan gaat het allemaal wat moeilijker. Wat wel goed is om te benadrukken is dat het onderzoek ook aantoonde dat het vertonen van ongewenst gedrag geen karaktertrek is. Het vertonen van ongewenst gedrag kan van dag tot dag verschillen.

Als een keertje slecht slapen deze invloed op je heeft, dan is het misschien helemaal niet zo’n slecht idee om eerder naar huis te gaan. Als je slecht geslapen hebt, dan is je concentratie waarschijnlijk ook niet op zijn best. Naar huis gaan is dan misschien gewoon een goede optie om fouten te voorkomen. Dat hoeft helemaal niet zo ongewenst te zijn.
Als het maar eens in de zoveel tijd voorkomt, kost dat verloren kwartiertje waarschijnlijk minder dan het alternatief…

Heb je moeite met slapen? Een paar tips:
  • kijk een uurtje voordat je naar bed gaat geen sociale media of televisie meer;
  • doe een ontspannings- of een meditatie-oefening;
  • lees een half uurtje voor je gaat slapen:
  • schaapjes (of koetjes) tellen…