Tag: empathie

Geplaatst op

Overtuigen

Ik schrijf een boek over medezeggenschap. Een keer per week heb ik hiervoor (online) overleg met mijn opdrachtgever. In het laatste gesprek spraken we over de waarde van adviezen. De kwaliteit van het advies, ook als dat inhoudelijk goed is, hoeft niet doorslaggevend te zijn. Het is een criterium. Naast dit inhoudelijke aspect speelt ook de adviseur zelf een rol, net als de opdrachtgever. Iemand moet in staat zijn het advies van een ander aan te nemen.

Betere papieren

Dit deed mij weer denken aan een sollicitatiegesprek dat ik ooit had. Ik solliciteerde op een baan waar ik aantoonbaar voor was gekwalificeerd en ik wist dat de referenties, die hij had ingewonnen, er ook niet om logen. Ik zie de man, Hans heette hij, nog voor me zitten, een beetje vertwijfeld. Hij wist duidelijk niet goed wat hij met me aan moest en was daar eerlijk over. Hij zei ongeveer: ‘ik weet dat je het kan, maar ik kan het niet geloven.’ En daar zat ik. Betere papieren kon ik niet hebben en hij kon het niet geloven. Hij kon zich gewoon niet voorstellen dat ik anderen kon overtuigen.

Empathie en overtuigen?

Deze sollicitatie is me altijd bijgebleven. Ik overtuig mensen op basis van inhoud en niet vanuit positie. Hierin heb ik niet veel keuze. Mijn zachte stem en een (te) groot empathisch vermogen maken een dominante houding moeilijk.
Hans is niet de enige die niet gelooft in deze manier van overtuigen. Hij is ook niet de enige die dit, de keren dat het lukt, ophangt aan toeval of geluk.
Als het om overtuigen gaat, is het zelfs zo dat na overtuiging, sommige zich af gaan vragen wat mijn rol nu precies was. Het heeft iets te maken met lief overkomen, of zoiets. Lief en overtuigen gaan nu eenmaal niet samen. Dominantie en overtuigen, dat gaat samen, punt. En als dat de overtuiging is, kan ik niet overtuigen, wat er ook gebeurt.

Gelopen race

Overtuigingen en gevoel kunnen rationele argumenten en zelfs bewijzen te niet doen. Ik kon Hans niet op andere gedachten brengen en misschien was dat het beste. Als iemand geen vertrouwen kan opbrengen om wat voor reden dan ook, is het toch een gelopen race. 

Ik heb mijn verlies genomen en ben een andere weg ingeslagen. Wat het was geworden, zullen we nooit weten, maar dat is ook niet belangrijk. 

Geplaatst op

Vriendschap maakt sterk

Via boeken en films kan ik nog reizen, dus dat doe ik dan ook. Van de week zag ik de film Papicha. Een film over een groep vriendinnen in Algerije in 1997, de tijd dat terroristen er een islamitische staat willen stichten. Nedjma studeert en droomt van een carrière als modeontwerpster. Ze woont met haar vriendinnen op de schoolcampus, gaat uit en leidt haar leven. Langzaamaan worden de islamitische regels steeds strikter. De bewegingsvrijheid van de groep wordt steeds verder beperkt. Ook vinden er steeds frequenter dodelijke aanslagen plaats. Angst is overal.

Verder met hun leven

Wat begon met het ophangen van posters van decente vrouwen met hoofddoek, wordt concreter. Mannen spreken Nedjma aan op haar uiterlijk, als ze gewoon in de bus zit. Haar vriendin wordt in elkaar geslagen omdat haar vriend erachter komt dat ze op de universiteitscampus woont. Als ze in de krant lezen dat broom hun seksuele verlangen vermindert, spugen ze de melk uit die ze in de kantine krijgen. Deze melk is vermengd met broom. Het hoort er allemaal bij. Ze gaan verder met hun leven. Een modeshow is de droom van Nedjma. Een absolute no-go in het gekaapte Algerije. De vriendinnen vechten voor hun vrijheid. De obstakels die ze tegenkomen zijn shocking, hun weerbaarheid groot. 

Vriendschap 

Het zijn krachtige vrouwen die, door hun vriendschap, hun verbondenheid, obstakels overwinnen en door kunnen gaan met hun leven. Als ze vallen, zijn ze niet alleen. Ze geven elkaar de kracht om iedere keer weer op te staan en door te gaan. Juist het empathisch vermogen speelt een belangrijke rol bij de kracht die deze vrouwen tonen. Het geven om de ander, weten wat de ander belangrijk vindt en op momenten dat dat nodig is, de ander daaraan herinneren en daarbij ondersteunen. Dat is vriendschap en vriendschap maakt moedig en sterk. Deze kracht is onmogelijk zonder empathisch vermogen. 

Wat is sterk?

Ondanks deze kracht in verbondenheid, wordt het empathisch vermogen vaak nog steeds beoordeeld als zwak. Assertiviteit en zelfs agressie zouden sterk maken. Empathie staat hierbij in de weg.
Maar wat is sterk dan? Altijd je zin doordrukken? Drammen? Hard praten? Vuist op tafel? Altijd winnen?
En als iedereen dan sterk is, wat gebeurt er dan? Is dan de ene dag de ene helft van de bevolking chagrijnig en een dag later de andere helft? Sterk in deze beperkte definitie maakt onleefbaar. Voor een leefbare samenleving is verbondenheid nodig. En voor die verbondenheid empathie.