Categorie: Ontwikkelen

Geplaatst op

Je lerares ontlopen?

The teacher, een Tsjechische film, gaat, zoals verwacht, over een lerares in het Tsjechoslowakije van de jaren 80. 1983, een jaar dat het IJzeren Gordijn en de Communistische partij nog stevig stonden.

‘The teacher’ heeft een hoge functie in de Communistische partij en een zus in Moskou. Dit geeft haar macht, veel macht. Om hier zoveel mogelijk van te profiteren vraagt zij aan het begin van het schooljaar aan alle leerlingen in de klas of zij hun naam willen noemen en ook willen vertellen wat voor werk hun ouders doen. De lerares kan zo bepalen wie wat voor haar kan betekenen. Voor de ene ouder is de vraag haalbaar, voor de andere ouder niet. De ouders die niet kunnen voldoen aan de vraag, bieden iets vaak anders aan, in de hoop dat dat genoeg is. Zo niet, is de sanctie heftig. De kinderen zijn de dupe, die krijgen slechte cijfers en geen mogelijkheid om dit weer in te halen, met soms desastreuze gevolgen.
De gevoelens van machteloosheid van de ouders en kinderen zijn voelbaar.

Een indrukwekkende film.

Machteloosheid

Gevoelens van machteloosheid werken verlammend. Handelen vanuit machteloosheid, is lastig.
Dat zie je ook bij mensen in een conflict. Als je je machteloos voelt, onderneem je geen actie en ga je de confrontatie niet aan. Je ziet de andere partij vaak als groot, machtig en onredelijk en jezelf als klein.  En dan is een confrontatie een (te) grote stap.
In zo’n situatie is ontlopen de voor de hand liggende strategie.
En als het een soortgelijk geval als ‘the teacher’ betreft, heb je hartstikke gelijk.

Deze gevoelens zijn ook nuttig

Sommige gevechten kun je niet winnen, dan is het het beste om de schade zoveel mogelijk te beperken. De gevoelens van machteloosheid ondersteunen de strategie van het ontlopen. Doordat je je klein maakt, beperk je je gezichtsverlies zo veel mogelijk. Ontlopen is een van de manier waarop je met conflicten kunt omgaan. Als je ontloopt heb je geen oog voor je eigen belangen en ook geen oog voor de belangen van de ander.

Er zijn vier conflictstijlen (Hugo Prein)

Behalve ontlopen (geen oog voor het eigen belang en geen oog voor het belang van de ander) kennen we nog drie andere stijlen:
Forceren: oog voor het eigen belang maar geen oog voor het belang van de ander.
Confronteren: oog voor zowel het eigen belang als het belang voor de ander.
Toedekken: geen oog voor het eigen belang, wel oog voor het belang van de ander.

Deze stijlen kun je leren, en toepassen in situaties die daarom vragen.

Geplaatst op

Anticiperen? Liever niet.

Een paar dagen geleden zag ik een filmpje over beroemdheden en meditatie. De meeste beroemdheden vertelden dat het ze rust of energie bracht.
Mediteren heeft mij ook rust gebracht, maar de reden dat ik mediteer is om meer inzicht te krijgen. Daarnaast kan ik door al die oefening in aandacht, mijn aandacht in het dagelijkse leven beter focussen. Iets dat ik als coach en mediator goed kan gebruiken.

Vipassana Meditatie

Vipassana meditatie is een vorm van inzichtsmeditatie. Tijdens de beoefening kijk je naar wat er op dit moment is: je gaat zitten en je let op wat er komt. Mediteren is eigenlijk ‘zijn bij wat er is’. Je mediteert (bent opmerkzaam) als je je bewust bent van wat er nu is. Dit kan van alles zijn. De bedoeling van meditatie is niet een leeg hoofd hebben, maar zien wat er is. En er is altijd wel iets: gedachten, emoties of zintuiglijke prikkelingen. Wat er is maakt niet uit, maar kijk er naar en benoem wat er is. Zijn er gedachten? Is er pijn? Is er vreugde? Zijn er spanningen? Is er verdriet?  En dan verder: Als er spanning is. Hoe voelt die spanning precies? Prettig of onprettig of gewoon neutraal?  Is het warm of koud, hard of zacht? Hoe voelt het?

Anticiperen…

Jeuk is een lastig object. Als je in het dagelijks leven maar ergens een beetje jeuk voelt opkomen, ben je, voordat je het weet, al aan het krabbelen op die plek.
Als je mediteert, kan jeuk zich ook aandienen. Alleen tijdens de meditatie zit je stil, waardoor krabbelen lastig wordt. Dit brengt spanning met zich mee. Je gaat anticiperen op wat er gaat komen. Dit kan maken dat je bang wordt dat de jeuk (veel) erger wordt. Zo erg, dat je het niet meer kunt dragen. Kortom: je hebt last van anticiperende gedachtes en gevoelens die voor een averechtse invloed kunnen zorgen.. De weerstand of angst kan de jeuk namelijk verergeren.

Terwijl, als het lukt om je te richten op de jeuk en niet te anticiperen op wat er straks misschien komt, de jeuk meestal vanzelf verandert en ook ophoudt. Daar hoef je niets voor te doen. Objecten, zoals jeuk, komen en gaan. Alles is vergankelijk.

Inzicht

Jeuk was mijn eerste ervaring tijdens het mediteren, waarbij ik de invloed van mijn gedachtes en mijn gevoel over een object goed kon zien en ervaren. Het heeft mijn perceptie op controle beïnvloedt en mijn behoefte aan controle een stukje kleiner gemaakt.
Dit bracht rust met zich mee.

Meer weten? Klik hier voor informatie over meditatiecentra in Nederland

Geplaatst op

Geven maakt gelukkig….

Het Ik-volk

Het Ik-volk in Afrika, zo gaat het verhaal, houdt heel nauwkeurig wederzijdse diensten bij. Als iemand daar iets doet voor een ander, dan wordt dit genoteerd en dit leidt tot verplichtingen voor de ontvanger.
Of deze nu wil of niet.
Een lid van het Ik-volk kan nietsvermoedend thuiskomen en geconfronteerd worden met iemand die zijn dak aan het repareren is.  Dan staat een ding vast: als het dak is gerepareerd, dan is hij of zij de reparateur een wederdienst verschuldigd.
Sterker nog, het kan ook zijn dat hij of zij thuiskomt en vijf mensen op het dak aan het werk ziet. Ook aan deze vijf mensen is een wederdienst verschuldigd. Zelfs als het dak alsnog of onder druk van die vijf reparateurs instort.

Het verhaal doet vermoeden dat het bij het Ik-volk meer draait om het krijgen dan om het geven.
In onze maatschappij is ‘voor wat, hoort wat’ ook een waarde, net als bij het Ik-volk. Alleen maar geven en niets terugverwachten past hier eigenlijk ook niet. We worden opgevoed met het idee dat je voor jezelf moet opkomen en niet over je heen mag laten lopen. Eigenlijk best heel jammer, want belangeloos geven maakt wel gelukkig!

Geven maakt wel gelukkig…

Uit verschillende onderzoeken blijkt dat je gelukkiger wordt van belangeloos geven. Het kopen van een cadeautje voor een ander maakt gelukkiger dan een cadeautje voor jezelf.
Iets betekenen voor iemand, maakt gelukkig.
Natuurlijk moet je wel aan jezelf denken en voor je zelf zorgen, maar als je geeft wat je wilt geven, rekening houdend met wat je kunt missen, kom je niet in de problemen.

Er kan wel iets anders misgaan…

Belangeloos geven kan in onze maatschappij lastig zijn. Ergens kan er een moment komen dat het ergens gaat knagen, dat je het idee hebt dat jij meer doet voor de ander dan andersom. Misschien vraag je je af of je wordt gebruikt.
In dit soort situaties kun je je gevoelens gaan projecteren op die ander, een valkuil waar we met zijn allen snel, en misschien ook wel heel graag, in kunnen vallen.

Hieronder een paar vragen voor als er iets bij jou knaagt en je projectie wilt voorkomen. Je kunt je dan, bijvoorbeeld, afvragen:

  • of het principe ‘voor wat, hoort wat’ een rol speelt.
    Ben je boos of bang dat je over je heen laat lopen?
  • wat je verwachtingen waren?
    Speelde het verlangen om gezien te worden, om erkenning te krijgen een rol?
  • of er een andere verklaring denkbaar is voor dat ‘knagen’? Kan het zijn dat de gevoelens opkomen om een andere reden?
Geplaatst op

Op zoek naar jezelf… Nee, toch?

Als mensen op zoek gaan naar zichzelf of zichzelf hebben gevonden. Wat zeggen ze dan eigenlijk? Waar gaan ze naar op zoek? Wat verwachten ze te vinden? Wat hebben ze gevonden op het moment dat ze zichzelf [weer] zijn?
Is er ooit een moment dat je jezelf wordt? Ben je dat niet altijd al?
Is het niet gewoon zo, dat we allemaal een aantal kanten hebben waar we niet of minder trots op zijn?
Is het niet een beetje raar om dan te zeggen dat je je zelf niet bent of je jezelf daar niet in herkent?
Ben je alleen jezelf als je wel adequaat reageert? Herken je jezelf dan wel?

Wat verwacht je te vinden als je op zoek gaat naar jezelf? Iemand die je altijd kunt bewonderen of iemand die altijd goede beslissingen neemt? Iemand die nooit over zich heen laat lopen, maar altijd voor zichzelf opkomt?
We zijn gewoon onszelf, of we willen of niet. De ene periode vinden we onszelf leuker dan de andere. En soms is er een situatie waarin we ons gedragen op een manier die we niet kenden. Na dat moment zijn we dus een stukje wijzer.

Stop met zoeken naar je (authentieke) zelf!

Besef dat gedrag (of jouw kijk hierop) niet onveranderlijk is. Kijk niet terug op je leven met de gedachte dat je de helft van de tijd niet jezelf bent geweest. Dat is zo triest.
Naar jezelf hoef je niet te zoeken. Dat is winst. Als je toch een onbedwingbare neiging krijgt naar jezelf op zoek te gaan, gedraag je je waarschijnlijk op een manier die jou niet bevalt. Kijk daar naar. Verander, laat los of accepteer. Doe dit met of zonder hulp. Maar, alsjeblieft, ga niet op zoek naar jezelf.

Je gedrag onder ogen zien en kijken of je daar iets mee kunt, is altijd te prefereren.
Het onder ogen zien van kanten van jezelf die je niet of minder bevallen vereist moed. Het veranderproces, dat volgt, vereist inzet en geduld.
Als je dat proces volbrengt, kun je daar met recht trots op zijn. Heel trots!

Moffel dat niet weg door te beweren dat jij dat niet was!