Had ik nu wel of niet….

‘Je krijgt alleen spijt van dingen die je niet hebt gedaan’, hoor je vaak.

Als je niet lekker in je vel zit, denk je soms terug aan wat je allemaal anders had kunnen doen. Soms trek je dan ook nog de conclusie dat hetgeen je niet hebt gedaan, de betere optie was geweest.
Als het goed met je gaat, maak je je om dit soort vragen niet druk.
Een bijkomend voordeel.

Waarom leggen we de nadruk op hetgeen we niet hebben gedaan als het op spijt aankomt? Is dat reëel? Als je het een niet doet, doe je iets anders wel. Dus zou je ook kunnen zeggen dat je spijt hebt van dat wat je wel hebt gedaan, maar dat doe je niet. Waarom niet?

Fantasie blijft intact

Over iets wat je niet hebt gedaan, heeft je fantasie de vrije hand. Het gras is altijd groener aan de overkant. Dat wat je niet kent kan geweldig zijn, zonder dat je je bezig hoeft te houden met de mindere kanten, want die staan nog niet op je netvlies.

Bij alles wat je wel hebt gedaan, wordt je fantasie steeds teruggeworpen op de realiteit. Je weet dat het allemaal niet altijd rozengeur en maneschijn was. En het is lastiger jezelf hierbij voor de gek te houden.
Als iets anders uitpakt dan je van te voren denkt, dan zit er niets anders op dan te kijken wat je daarvan vindt. Als het uiteindelijke oordeel negatief uitvalt, ben je alleen maar wijzer geworden.

Is die andere weg echt beter?

Heb geen spijt van wegen die je bewandeld hebt, en die achteraf niet goed uitpakten. Heb ook geen spijt van wegen die je niet bewandeld hebt, en die in je fantasie geweldig uitpakken.
Spijt hebben is achteraf oordelen. Zonde van je tijd.
Nu weet je immers meer dan toen. Je weet hoe de weg die je bewandelde uitpakt.

En wat denk je, als je deze informatie toen had gehad, had je dan iets anders gedaan? Was die andere weg, met zijn eigen – nog onbekende – obstakels, echt beter geweest?

Emoties, (niet) slapen en overleven!

We worden allemaal niet vrolijker van een slechte nacht. Helaas is dit niet het enige effect van slecht slapen op je emoties. William Kilgore, van de Universiteit van Arizona, deed onderzoek naar de invloed van slecht slapen op emoties.

Nadelen van slecht slapen

Een eerste gevolg van slecht slapen is dat het lastiger wordt om emoties bij anderen te herkennen.
Verdriet is een emotie die lastig wordt om te herkennen. Dit is evolutionair bepaalt: verdriet van een ander betekent niet dat jij in gevaar bent, dus speelt het geen rol bij het overleven. Voor emoties zoals boosheid, angst, walging en verrassing geldt dit wel. Deze emoties kunnen een waarschuwingssignaal inhouden. Dan moet je beslissen wat je gaat doen. Vechten of vluchten? Dit vergroot je overlevingskansen en dus zul je deze emoties ook als je slecht hebt geslapen blijven herkennen.

Een ander aspect van slecht slapen is dat je slechter wordt in het relativeren van je eigen emoties. Hierdoor beleef je je emoties veel intenser. Daarbovenop wordt ook de rem op je emoties (deels) buiten werking gesteld. Dit is de reden dat als je moe bent, je een stuk sneller explodeert dan wanneer je uitgerust bent. Als je moe bent, heb je niet veel ruimte voor nuanceringen. De kans dat je ongenuanceerd of zelfs explosief reageert op een ander, is aanmerkelijk groter dan normaal.

Wat kun je doen?

Als je zo hebt gereageerd en je wilt niet dat het uit de hand loopt, ga dan na zo’n voorval niet inhoudelijk in de verdediging, maar leg uit wat er aan de hand was. Leg uit dat je moe was en dat je uitbarsting daar mee te maken had. De meeste mensen zijn zelf ook weleens moe geweest en zullen er begrip voor op kunnen brengen.

Of je inhoudelijk wel of geen punt had tijdens de uitbarsting maakt niet veel uit. Het gaat er om de relatie te herstellen. Als de ander gezichtsverlies heeft geleden, kan het zijn dat die meer moeite heeft om jouw uitleg te accepteren. Verwacht dus niet meteen een constructieve reactie.
Luister naar de ander en laat weten dat je hem of haar gehoord hebt. Dit kan door een korte samenvatting te geven of door een paar punten te herhalen. Vraag daarna of je hem of haar goed hebt gehoord en begrepen. Luister weer en laat de ander weten dat je hebt geluisterd.

Ga hierna pas over op de inhoudelijke kant van het verhaal.

Carpe diem!

We moeten eens wat bewuster gaan leven. In Trouw stond een interview van Wisanne van ’t Zelfde met Roman Krznaric. Krznaric is mede-oprichter van ‘School of Life  –  Hoe leef je bewust’ en schrijver. Het artikel begint met het beschrijven van een mandje waarin Van ’t Zelfde haar smartphone moet achterlaten omdat deze ons berooft van het ‘carpe diem’ gevoel. Volgens Krznaric worden we opgeslokt door berichtjes en andere input waardoor we niet meer kunnen genieten van het moment. We zijn niet meer bewust aanwezig. Het pluk de dag is verworden tot pluk je creditcard.

Meer wegen leiden naar Rome

De schrijver doelde niet op mindfulness. Uit principe, omdat mindfullness, volgens hem, niet de enige weg naar een bewust leven zou zijn.
De schrijver pleit er voor om ons meer bewust te worden van ons eindige leven. Genieten kun je ook door niet in alles wat wordt aangeboden mee te gaan. Je moet je bewust zijn van wat bij jou past en wie je wilt zijn. Iedereen die een affaire begint zou zich af moeten vragen: ‘als dit de laatste dag van mijn leven is, wil ik die dan echt besteden met het ruïneren van mijn huwelijk?’ Als het antwoord ja is, ga vooral je gang, maar vraag je zelf dan vooral ook af of je wel getrouwd wil blijven.

Wie wil je zijn?

Een andere suggestie die hij doet is de volgende. Stel je voor dat je aan een tafel zit met allemaal verschillende versies van jou. Allemaal mensen die je had kunnen zijn of zou willen zijn. Voor wie zou je kiezen? Zou je kiezen voor degene die vreemdgaat? Zou je kiezen voor degene die … (vul zelf maar in). Wie en hoe zou je willen zijn?

Lijkt de gekozen versie een beetje op wie je nu bent?

Zo ja, gefeliciteerd! Zo nee. Hoe kun je een en ander veranderen? Wat doe je nu wel dat je dan niet zou doen? Kun je dat veranderen of daarmee ophouden? Wat heb je daarvoor nodig? Wie heb je daarvoor nodig? Of wat doe je nu niet, wat je dan wel zou doen? Wat maakt dat je dit nu niet doet en iets anders wel? Mis je vaardigheden? Kun je iemand inschakelen die jou hierbij helpt?

Om jezelf niet mee te laten sleuren in de waan van de dag, is het goed om jezelf af en toe zo’n vraag te stellen.

Hoe wil jij op je leven terugkijken? Wanneer ben je trots op jezelf?

Morgen, uitgerust weer op!

Van slecht slapen worden we niet vrolijk en dat is niet het enige gevolg van slecht slapen.

Slecht slapen en (on)gewenst gedrag

Volgens onderzoeker Laura M. Giurge blijkt dat slechte slapers vaker ongewenst gedrag op de werkvloer vertonen, dan mensen die wel goed slapen.
Zelfbeheersing heb je nodig om je impulsen te kunnen weerstaan: wanneer een uitgerust persoon zin heeft om een kwartiertje langer buiten te blijven na de lunch of een half uurtje eerder naar huis te gaan, kan hij/zij deze impuls vaak wel beheersen en blijft hij/zij gewoon doorwerken.

Als je slecht hebt geslapen, en dit geldt al na een nacht, dan neemt je zelfbeheersing af.
Dit is te verklaren door de optredende vermoeidheid. Je hebt niet genoeg energie om je wens te weerstaan, en de kans is groter dat je in zo’n geval eerder naar huis gaat of in de pauze langer buiten blijft.

Geen karaktertrek

Het lijkt een energiekwestie. Heb je genoeg, kun je alles langer volhouden. Heb je te weinig dan gaat het allemaal wat moeilijker. Wat wel goed is om te benadrukken is dat het onderzoek ook aantoonde dat het vertonen van ongewenst gedrag geen karaktertrek is. Het vertonen van ongewenst gedrag kan van dag tot dag verschillen.

Als een keertje slecht slapen deze invloed op je heeft, dan is het misschien helemaal niet zo’n slecht idee om eerder naar huis te gaan. Als je slecht geslapen hebt, dan is je concentratie waarschijnlijk ook niet op zijn best. Naar huis gaan is dan misschien gewoon een goede optie om fouten te voorkomen. Dat hoeft helemaal niet zo ongewenst te zijn.
Als het maar eens in de zoveel tijd voorkomt, kost dat verloren kwartiertje waarschijnlijk minder dan het alternatief…

Heb je moeite met slapen? Een paar tips:
  • kijk een uurtje voordat je naar bed gaat geen sociale media of televisie meer;
  • doe een ontspannings- of een meditatie-oefening;
  • lees een half uurtje voor je gaat slapen:
  • schaapjes (of koetjes) tellen…