We worden allemaal niet vrolijker van een slechte nacht. Helaas is dit niet het enige effect van slecht slapen op je emoties. William Kilgore, van de Universiteit van Arizona, deed onderzoek naar de invloed van slecht slapen op emoties.
Nadelen van slecht slapen
Een eerste gevolg van slecht slapen is dat het lastiger wordt om emoties bij anderen te herkennen.
Verdriet is een emotie die lastig wordt om te herkennen. Dit is evolutionair bepaalt: verdriet van een ander betekent niet dat jij in gevaar bent, dus speelt het geen rol bij het overleven. Voor emoties zoals boosheid, angst, walging en verrassing geldt dit wel. Deze emoties kunnen een waarschuwingssignaal inhouden. Dan moet je beslissen wat je gaat doen. Vechten of vluchten? Dit vergroot je overlevingskansen en dus zul je deze emoties ook als je slecht hebt geslapen blijven herkennen.
Een ander aspect van slecht slapen is dat je slechter wordt in het relativeren van je eigen emoties. Hierdoor beleef je je emoties veel intenser. Daarbovenop wordt ook de rem op je emoties (deels) buiten werking gesteld. Dit is de reden dat als je moe bent, je een stuk sneller explodeert dan wanneer je uitgerust bent. Als je moe bent, heb je niet veel ruimte voor nuanceringen. De kans dat je ongenuanceerd of zelfs explosief reageert op een ander, is aanmerkelijk groter dan normaal.
Wat kun je doen?
Als je zo hebt gereageerd en je wilt niet dat het uit de hand loopt, ga dan na zo’n voorval niet inhoudelijk in de verdediging, maar leg uit wat er aan de hand was. Leg uit dat je moe was en dat je uitbarsting daar mee te maken had. De meeste mensen zijn zelf ook weleens moe geweest en zullen er begrip voor op kunnen brengen.
Of je inhoudelijk wel of geen punt had tijdens de uitbarsting maakt niet veel uit. Het gaat er om de relatie te herstellen. Als de ander gezichtsverlies heeft geleden, kan het zijn dat die meer moeite heeft om jouw uitleg te accepteren. Verwacht dus niet meteen een constructieve reactie.
Luister naar de ander en laat weten dat je hem of haar gehoord hebt. Dit kan door een korte samenvatting te geven of door een paar punten te herhalen. Vraag daarna of je hem of haar goed hebt gehoord en begrepen. Luister weer en laat de ander weten dat je hebt geluisterd.
Ga hierna pas over op de inhoudelijke kant van het verhaal.