Rampdenken en overlast

Vannacht om 04:00 uur wakker gemaakt doordat een van de buren enthousiast muziek draaide. Een beetje vage muziek, maar tegen half zes hoorde ik ‘love and marriage’ langskomen. Van die serie uit de jaren negentig, als ik het me goed herinner. Niet echt een riedeltje waar ik voor wakker gemaakt wil worden.

De gedachtes die door mijn hoofd heen gingen tijdens het horen van de muziek, zal ik niet herhalen. Tegelijkertijd weet ik dat ik het mezelf zo wel moeilijk maak. De muziek bleef tot ongeveer half zeven, het moment dat ik op mocht staan. Een kort nachtje dus. Ik stond bozig op en het is me gelukt om dat een vrij groot deel van de ochtend te blijven. Helaas. Op zo’n dag zit ik mezelf lekker in de weg.

Het is allemaal niet verschrikkelijk en meestal lukt het mij beter om de boosheid en irritatie te kanaliseren. Alleen vandaag dus niet.

Mocht jij vannacht ook uit je slaap worden gehouden, door een lieve buur, kun je daar wel op een constructievere manier mee omgaan. Hieronder volgen een aantal tips:

  • Accepteer dat je boos kunt worden. Boosheid hoort gewoon bij de emoties die iedereen heeft.
  • Rampdenken maakt dat je boosheid groter wordt. Rampdenken wil zeggen dat je je zorgen gaat maken over de gevolgen. In mijn geval zou dat betekenen dat ik me alvast zorgen maak over het gebrek aan energie waar ik last van krijg, door mijn slaaptekort. Terwijl helemaal niet zo hoeft te zijn.
  • Tijdens het horen van de muziek kan ik mijn boosheid groter maken door de herrie persoonlijk te nemen. Zo krijgt mijn boosheid vrij spel. Mensen draaien muziek zonder dat ze rekening willen houden met anderen, met mij. Als ik daarvan maak: ze zijn ergens heel blij om en willen daarom graag even dansen. Ik heb gewoon pech. Dan wordt de boosheid minder.

Daarnaast helpt een ontspanningsoefening ook.

Ik ben gelukkig niet de hele dag boos geweest. Het ging aan het eind van de ochtend al weer een stukje beter.

Emoties, (niet) slapen en overleven!

We worden allemaal niet vrolijker van een slechte nacht. Helaas is dit niet het enige effect van slecht slapen op je emoties. William Kilgore, van de Universiteit van Arizona, deed onderzoek naar de invloed van slecht slapen op emoties.

Nadelen van slecht slapen

Een eerste gevolg van slecht slapen is dat het lastiger wordt om emoties bij anderen te herkennen.
Verdriet is een emotie die lastig wordt om te herkennen. Dit is evolutionair bepaalt: verdriet van een ander betekent niet dat jij in gevaar bent, dus speelt het geen rol bij het overleven. Voor emoties zoals boosheid, angst, walging en verrassing geldt dit wel. Deze emoties kunnen een waarschuwingssignaal inhouden. Dan moet je beslissen wat je gaat doen. Vechten of vluchten? Dit vergroot je overlevingskansen en dus zul je deze emoties ook als je slecht hebt geslapen blijven herkennen.

Een ander aspect van slecht slapen is dat je slechter wordt in het relativeren van je eigen emoties. Hierdoor beleef je je emoties veel intenser. Daarbovenop wordt ook de rem op je emoties (deels) buiten werking gesteld. Dit is de reden dat als je moe bent, je een stuk sneller explodeert dan wanneer je uitgerust bent. Als je moe bent, heb je niet veel ruimte voor nuanceringen. De kans dat je ongenuanceerd of zelfs explosief reageert op een ander, is aanmerkelijk groter dan normaal.

Wat kun je doen?

Als je zo hebt gereageerd en je wilt niet dat het uit de hand loopt, ga dan na zo’n voorval niet inhoudelijk in de verdediging, maar leg uit wat er aan de hand was. Leg uit dat je moe was en dat je uitbarsting daar mee te maken had. De meeste mensen zijn zelf ook weleens moe geweest en zullen er begrip voor op kunnen brengen.

Of je inhoudelijk wel of geen punt had tijdens de uitbarsting maakt niet veel uit. Het gaat er om de relatie te herstellen. Als de ander gezichtsverlies heeft geleden, kan het zijn dat die meer moeite heeft om jouw uitleg te accepteren. Verwacht dus niet meteen een constructieve reactie.
Luister naar de ander en laat weten dat je hem of haar gehoord hebt. Dit kan door een korte samenvatting te geven of door een paar punten te herhalen. Vraag daarna of je hem of haar goed hebt gehoord en begrepen. Luister weer en laat de ander weten dat je hebt geluisterd.

Ga hierna pas over op de inhoudelijke kant van het verhaal.